Αντάρτισσα μέχρι το τέλος

Ενας από τους τελευταίους μύθους της Αντίστασης, η Μαρία Μπέικου, το ανήλικο κορίτσι που, πλαστογραφώντας την υπογραφή των γονιών της, βγήκε στο βουνό για να δώσει σκληρές μάχες, σαν παλικάρι, έσβησε την Πέμπτη στο «Σωτηρία». Είχε εισαχθεί με σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα τη Δευτέρα.

Το τελευταίο χειροκρότημα μιας ηρωικής, σχεδόν κινηματογραφικής διαδρομής το έλαβε στο θέατρο «Αττις» την περασμένη Κυριακή, όπου πρωταγωνιστούσε σε ένα έργο για τον Εμφύλιο, το «Μάουζερ» του Χάινερ Μίλερ. Σαν να είχε διαισθανθεί το τέλος που ερχόταν, μετά την παράσταση είπε στο σκηνοθέτη και συμπρωταγωνιστή της Θεόδωρο Τερζόπουλο «είναι η τελευταία φορά που μεχειροκροτούν». Ηταν 85 ετών.

«Εδώ Μόσχα»

Από την ώρα που εγκατέλειψε τη γενέθλιο Ιστιαία της Εύβοιας για την Αντίσταση έως και την ξαφνική προχθεσινή «κατακλείδα», η Μαρία Μπέικου έζησε τη ζωή της με αυταπάρνηση, ιδεαλισμό και αγωνιστικότητα, διατρέχοντας τη σύγχρονη ελληνική Ιστορία ως πρωταγωνίστρια του ΕΛΑΣ και κατόπιν του Δημοκρατικού Στρατού.

Μετά την υποχρεωτική έξοδο με συναγωνιστές της στη Μόσχα, καθιερώνεται ως η φωνή του «Εδώ Μόσχα». Είκοσι επτά χρόνια έζησε «χωρίς ιθαγένεια», όπως έλεγε, στην ΕΣΣΔ, έως την οριστική επιστροφή, το 1976, με την τέφρα του συζύγου της Γεωργούλα Μπέικου. Εζησε τόσο ώστε να προλάβει και την Ελλάδα του Μνημονίου. «Οι νέοι θα βρουν τη διέξοδο αν σκύψουν στον Μαρξ. Εγώ παραμένω μαρξίστρια», επαναλάμβανε συχνά.

«Η επίγνωση ότι μπορούσε να αποφευχθεί ο αλληλοσπαραγμός, με έκανε να θέλω να τα ξεχάσω όλα. Ο ΕΛΑΣ ήταν επίθεση. Το λέω και το βροντοφωνάζω. Είχαμε την καλύτερη Αντίσταση. Είμαι περήφανη. Ο Δημοκρατικός Στρατός ήταν άμυνα. Πιάσανε τον άνδρα μου, τον αδελφό μου κι εμένα κάθε μέρα με κυνηγούσανε. Αν με έπιαναν, θα με σκότωναν. Γι’ αυτό το λόγο ο Δημοκρατικός Στρατός ήταν μια απελπισμένη έξοδος. Δεν είχαμε άλλη επιλογή», διαπίστωνε στην τελευταία της συνέντευξη στην «Ε» (26 Φεβρουαρίου).

Αυτοβιογραφία

Διαυγής ώς το τέλος, σχολίαζε: «Ζούμε μια κατάρρευση του συστήματος, γενικότερα. Κι ενώ την τελευταία 50ετία μάς κυβερνούν οι ίδιες οικογένειες, μένουμε απαθείς. Οι απεργίες είναι μια μορφή αντίστασης, γιατί χούντα ζούμε σήμερα. Αλλά όταν δεν έχεις να ζήσεις, υποχωρείς. Με τρεις απεργίες δεν τα βγάζουμε πέρα. Αν είχα δυνάμεις, θα ξεσήκωνα τη γειτονιά. Αλλά είμαι 85 χρόνων».

Πριν «φύγει» μας άφησε ένα πολύτιμο εγχειρίδιο ιστορικού αναστοχασμού, την αυτοβιογραφία της «Αφού με ρωτάτε, θα θυμηθώ» («Καστανιώτης»), από τις σελίδες της οποίας «παρελαύνουν» ο Βελουχιώτης, ο Κύρκος, ο Φλωράκης, ο Σοστακόβιτς και ο Ταρκόφσκι -με τον τελευταίο γύρισε σπουδαστική ταινία φοιτώντας στην Ακαδημία Κινηματογράφου της Μόσχας.

Η κηδεία της θα γίνει τη Δευτέρα στις 11 π.μ. στο Α’ Νεκροταφείο.

ΠΗΓΗ