(1978)
(1979)
Για κάποιους από εμάς, ειδικά όσους ζήσαμε στη Θεσσαλονίκη, ο Μανώλης Ρασούλης και ο Νίκος Παπάζογλου, δεν ήταν απλώς αυτοί που μοιραζόμασταν στιγμές μας, τραγουδώντας τα τραγούδια τους, αλλά σημάδεψαν και μία ολόκληρη εποχή…
Από το 1974 έως το 1980 η Ελλάδα ζούσε στο ρυθμό της Μεταπολίτευσης.
Στάδια κατάμεστα από κόσμο φιλοξενούσαν συναυλίες, στις οποίες ακουγόταν ό,τι είχε απαγορευτεί από τη Δικτατορία.
Τα πολιτικά τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη δονούσαν την ατμόσφαιρα.
Ο Μάνος Χατζιδάκις τάραζε τα νερά με τα “Παράλογα”, ενώ προικισμένοι συνθέτες έδιναν τον καλύτερό τους εαυτό, δισκογραφώντας κύκλους τραγουδιών.
Εκείνη την εποχή ένας νεαρός Αιγυπτιώτης, ο Νίκος Ξυδάκης, την… είδε λαϊκά.
Μαζί με τον Μανώλη Ρασούλη σκάρωσαν σε λίγες μέρες μερικά τραγούδια και με τη μεσολάβηση του Διονύση Σαββόπουλου χτύπησαν την πόρτα της εταιρείας Λύρα.
Το χειμώνα του 1978 η παρέα ταξίδεψε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί ο Νίκος Παπάζογλου, που ήδη είχε συνεργαστεί με τον Σαββόπουλο στους “Αχαρνής”, θα εγκαινίαζε δικό του στούντιο ηχοληψίας.
Το χειμώνα του 1978 η παρέα ταξίδεψε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί ο Νίκος Παπάζογλου, που ήδη είχε συνεργαστεί με τον Σαββόπουλο στους “Αχαρνής”, θα εγκαινίαζε δικό του στούντιο ηχοληψίας.
Στο θρυλικό Αγροτικόν, λοιπόν, σε δύο βδομάδες, ηχογραφήθηκε ένα άλμπουμ που αρχικά έκανε το κατεστημένο να ξινίσει τα μούτρα του.
Στην πορεία αποδείχθηκε από τα πιο σημαντικά της εγχώριας δισκογραφίας και εκείνο που επηρέασε καθοριστικά το νεότερο “έντεχνο λαϊκό” τραγούδι.
Όταν κυκλοφόρησε, η “Εκδίκηση της Γυφτιάς” έμοιαζε με δίσκο εκτός τόπου και χρόνου.
Σε μια εποχή με έντονο το πολιτικό στοιχείο κάποιοι τύποι έλεγαν τραγούδια “αγαπησιάρικα”, παίζοντας τσιφτετέλια, ρούμπες και ζεϊμπέκικα. Μόνο που τα πράγματα δεν ήταν ακριβώς έτσι.
Αν και η ζυγαριά έγερνε σαφώς προς την Ανατολή, οι μουσικές των Ξυδάκη και Παπάζογλου κουβαλούσαν ένα νέο ήχο και μια δική τους αισθητική, στοιχεία που διαφοροποιούσαν τα τραγούδια από τα “τουρκογύφτικα”, όπως αποκαλούσαν ορισμένοι ένα είδος λαϊκών ασμάτων του ΄60.
Αν και η ζυγαριά έγερνε σαφώς προς την Ανατολή, οι μουσικές των Ξυδάκη και Παπάζογλου κουβαλούσαν ένα νέο ήχο και μια δική τους αισθητική, στοιχεία που διαφοροποιούσαν τα τραγούδια από τα “τουρκογύφτικα”, όπως αποκαλούσαν ορισμένοι ένα είδος λαϊκών ασμάτων του ΄60.
Σε επίπεδο στίχου ο λόγος του Ρασούλη ήταν φρέσκος, εντελώς ιδιαίτερος, και κάθε άλλο παρά στερούνταν ιδεολογίας.
Η φωνή του Παπάζογλου, με το χαρακτηριστικό λυγμό, και οι καθαρά λαϊκές φωνές των Κοντογιάννη και Διαμαντή ταίριαζαν απόλυτα με τα τραγούδια.
Τέλος, μια μπαλάντα (“Στην πόλη”), σφηνωμένη ανάμεσα στα “ξεφαντώματα”, έδινε το στίγμα δημιουργών που κοιτούσαν γύρω με μάτι ανήσυχο.
Η νεολαία “έπιασε” αμέσως αυτές τις λεπτές αποχρώσεις και αγκάλιασε το δίσκο. Σε όλες σχεδόν τις φοιτητικές παρέες άκουγες να λένε την “Τρελή και αδέσποτη”, το “Χαβαλεδιάρικο”, το “Κυρ διευθυντά των δίσκων” και φυσικά το αδιαφιλονίκητο χιτ του δίσκου “Κανείς εδώ δεν τραγουδά”, το μόνο σε στίχους Τάκη Σιμώτα.
Ήταν θέμα χρόνου το LP να γνωρίσει τεράστια επιτυχία και στη συνέχεια να καταλάβει περίοπτη θέση στην καρδιά του κοινού και στην ιστορία της σύγχρονης ελληνικής μουσικής.
(Πηγή>> http://entertainment.in.gr και πολλά άλλα blogs & sites. Κριτική από: Μίλτος Σαλβαρλής, Hitech).
—————————————————————————————————————————————————
Οι μάγκες δεν υπάρχουν πια;
ΤΟΥ ΦΩΤΗ ΑΠΕΡΓΗ (apergis@enet.gr)
ΤΙ ΠΕΡΙΕΡΓΟ εξώφυλλο ήταν αυτό; Ο τίτλος του ήταν γραμμένος σαν σημείωμα για λύτρα: «Η εκδίκηση της γυφτιάς».
Και στο κέντρο είχε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία μ’ έναν άγνωστο νεαρό που σε κοιτούσε με μάτια γελαστά κι ένα χάρτινο αγγελάκι στα ατίθασα μαλλιά του. Ημουν 15 χρονώ και, όταν πρωτοείδα στο Pop Eleven το δίσκο του Νίκου Ξυδάκη και του Μανώλη Ρασούλη με τον Νίκο Παπάζογλου, δεν ήξερα πού να τον κατατάξω.
Ελληνικό ροκ δεν ήταν, ούτε και στρατευμένο έντεχνο -άλλωστε εδώ ο τραγουδιστής δεν ήταν μουτρωμένος, αλλ’ αντίθετα χαμογελούσε δίχως ενοχές! Και σύντομα καταλάβαμε ότι από κει πήγαζε η δύναμή του.
Στο τέλος της δεκαετίας του ’70, το πολιτικό τραγούδι είχε χάσει τη φυσική μεταπολιτευτική ορμή του. Η κομματική αριστερά και οι δισκογραφικές εταιρείες εισέπρατταν ήδη ανενδοίαστα την υπεραξία του.
Η αυθόρμητη ελπίδα μιας νέας γενιάς φοιτητών γιορταζόταν καλύτερα με τις κομπανίες, που είχαν σκαρώσει κυρίως συνομήλικοί τους, και ανακάλυπταν μαζί τους το πιο πηγαίο, λογοκριμένο ακόμα λαϊκό τραγούδι.
Ομως, όσο μεθυστικές κι αν ήταν οι κομπανίες, η «Εκδίκηση της Γυφτιάς» ήταν εκείνη που εξέφρασε πρώτη, με νέο τρόπο, την καινούρια προσδοκία. Ο κόσμος μπορούσε επιτέλους να αλλάξει χωρίς ιδεολογικές και αισθητικές αγκυλώσεις.
«Πρώτη φορά βλέπω παιδιά με ανησυχίες και ιδεολογίες και απ’ όλα, να διαλέγουν όχι το κουλτουριάρικο, αλλά το ντιπ λαϊκό», έγραφε ο Διονύσης Σαββόπουλος στο αναρχικό οπισθόφυλλο του Αλέξη Κυριτσόπουλου.
Στριμωγμένος σε μια μικρή φωτογραφία πάνω αριστερά, άγνωστος ακόμα μεταξύ αγνώστων, ο Ρασούλης γρήγορα ξεχώρισε, γιατί ο λόγος του δεν ήταν ντιπ λαϊκός, αλλ’ αντίθετα σύνθετος και προσωπικός. Συνεργαζόμενος έπειτα και με τον Μάνο Λοΐζο και τον Χρήστο Νικολόπουλο, συνδύαζε τη λαϊκή στιχουργική με εκφράσεις του νεολαιίστικου συρμού με πηγαία αμεσότητα, ευφάνταστο, παράδοξο χιούμορ και εγκάρδια συναισθήματα.
Κάθε του τραγούδι της εποχής εκείνης, προικισμένο άλλωστε με μελωδίες και ερμηνείες γεμάτες από ερωτισμό, έμοιαζε με προσωπική εξομολόγηση και παρεΐστικη γιορτή ταυτόχρονα. Υπήρξε το αισιόδοξο σάουντρακ μιας νέας κοινότητας, μιας νεανικής ελληνικότητας, που θα άλωναν, ωστόσο σύντομα το λάιφσταϊλ και ο λαϊκισμός.
Πόσο ξένα μοιάζουν όλ’ αυτά στο περιβάλλον της σημερινής ελληνικής δισκογραφίας. Υπάρχουν βέβαια τραγουδοποιοί όπως ο Σωκράτης Μάλαμας και ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, που κρατάνε την εκλεκτική συγγένειά τους με πολύ πιστό κοινό και μ’ ένα ύφος αυστηρότερο, που ταιριάζει περισσότερο στην εποχή μας. Ομως τόσα άλλα μοιάζουν τόσο διαφορετικά.
Τα πολιτικά αναστήματα χαμήλωσαν, οι κοινωνικές προσδοκίες διαψεύστηκαν, κάποιες νέες μουσικές τάσεις είναι μοναξιάρικες και μέτριες. Ακόμα και τα νέα κινήματα τα ωθεί πια όχι η ελπίδα, μα η απελπισία.
Δεν υπάρχει λοιπόν προοπτική; Ας το δούμε κι αλλιώς: ίσως η προοπτική να γεννηθεί από την απουσία της. Αλλωστε, η ανάγκη για αλλαγή χωρίς αγκυλώσεις παραμένει ίδια. Κι αυτό που χωρίζει την απελπισία απ’ την ελπίδα είναι μόνο μια πρόθεση.
Πηγή: Ελευθεροτυπία, Έντυπη Έκδοση “Επτά”, Κυριακή 20-03-2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου