Τι να φοβούνται, άραγε, οι γερμανοί;

Αναρωτιέμαι αν έχουμε καταλάβει τους λόγους για τους οποίους η Γερμανία δείχνει να τα έχει "στηλώσει" και απορρίπτει όλες τις λύσεις που προτείνονται για βοήθεια των χωρών οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα, όπως η δική μας. Γιατί, για παράδειγμα, οι γερμανοί αρνούνται πεισματικά την λύση, την οποία έχουν επιλέξει οι ΗΠΑ, δηλαδή να αγοράσει κρατικά ομόλογα η κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα, διευκολύνοντας πρωτίστως μεν Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία, δευτερευόντως δε Ισπανία και Ιταλία; Ας δούμε το θέμα με την κριτική ματιά την οποία συνηθίζει αυτό το ιστολόγιο.

Πρώτα-πρώτα, να σημειώσουμε ότι, το να αγοράζει κρατικά ομόλογα η κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα, σημαίνει ότι "κόβει" χρήμα. Ακριβώς όπως γίνεται κάθε φορά που κάποιος εκδίδει μεταχρονολογημένη επιταγή χωρίς αντίκρυσμα την στιγμή της έκδοσης. Θυμηθείτε το γνωστό ανέκδοτο-γρίφο, όπου με την προκαταβολή που άφησε στην ρεσεψιόν του ξενοδοχείου ο γιαπωνέζος τουρίστας, βολεύτηκαν και καθάρισαν τα χρέη τους ο ρεσεψιονίστ, η καμαριέρα, ο καμαρώτος, ο μάγειρος κλπ. Αυτό ακριβώς κάνει σήμερα η κεντρική τράπεζα των Η.Π.Α.: όποτε η κυβέρνηση έχει ανάγκη από ρευστό, εκδίδει ομόλογα, τα οποία αγοράζει η τράπεζα με φρέσκο χρήμα.


Όμως, οποιαδήποτε αύξηση στην κυκλοφορία χρήματος υποδαυλίζει τον πληθωρισμό και οι γερμανοί δεν θέλουν με τίποτε να δουν τον πληθωρισμό να ξαναφουντώνει στην Ευρώπη, όπως έγινε στις αρχές του περασμένου αιώνα. Τότε, μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, η ανάπτυξη από την ανοικοδόμηση της -κατεστραμμένης από τον πόλεμο- Ευρώπης οδήγησε σε άνοδο του επιπέδου τιμών. Σύντομα, πολλοί κατάλαβαν ότι μπορούν να κονομήσουν περισσότερα ποντάροντας στο χρηματιστήριο παρά επενδύοντας στην πραγματική παραγωγή. Έτσι, η νέα οικονομική ολιγαρχία ανδρώθηκε όχι μέσα από την αύξηση της ευρύτερης ευημερίας αλλά μέσα από την αύξηση της...φτώχειας του απλού λαού.

Το κόλπο ήταν απλό και ισχύει σε κάθε περίοδο νομισματικής υποτίμησης: οι κερδοσκόποι δανείζονταν και στην συνέχεια αποπλήρωναν τις οφειλές τους καταβάλλοντας πληθωρικό (δηλαδή, υποτιμημένο) νόμισμα. Έτσι, ο λαός φορτωνόταν την νομισματική υποτίμηση (τον πληθωρισμό) και οι "ξύπνιοι" καρπώνονταν την διαφορά.

Η κατάσταση άλλαξε στα μέσα της δεκαετίας του '30, όταν μια ευρύτερη κεντρική προσπάθεια κατάφερε να δαμάσει τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό των προηγούμενων χρόνων. Όμως, οι οικονομικοί ολιγάρχες εξακολουθούσαν να βγαίνουν κερδισμένοι. Το μόνο που χρειάστηκε ήταν να αλλάξουν ρόλο: αντί να δανείζονται, άρχισαν να δανείζουν! Κι αυτό σε μια εποχή όπου το έδαφος για δανεισμό (και, μάλιστα, με υπέρογκα επιτόκια) ήταν πρόσφορο, αφού η αγορά είχε στεγνώσει λόγω των πληθωριστικών πιέσεων της προηγουμένης περιόδου.

Έτσι, η κατάσταση σε όλη την Ευρώπη παρέμεινε αμετάβλητη: οι ολίγοι εξακολουθούσαν να θησαυρίζουν και οι πολλοί εξακολουθούσαν να βυθίζονται στην φτώχεια και στην ανέχεια. Παράλληλα, η πραγματική ανάπτυξη ήταν παντού ανύπαρκτη, μιας κι όπου εμφανίζονται οι "ραντιέρηδες" δεν υπάρχει τόπος για την ανάπτυξη. Απόρροια όλων αυτών ήταν τόσο οι τεράστιες συνέπειες του κραχ του 1929 όσο και η στροφή του ταλαιπωρημένου κι εξοργισμένου λαού σε ολοκληρωτικά-φασιστικά κόμματα.

Ίσως, οι γερμανοί να έχουν σήμερα όλα αυτά στο μυαλό τους και γι' αυτό δείχνουν να τρέμουν στην ιδέα της παλιγγενεσίας εκείνης της πληθωριστικής περιόδου. Ίσως, πάλι, όλα αυτά να συνιστούν, απλώς, δικές μου διαστροφικές σκέψεις. Ποιος ξέρει; Το σίγουρο είναι ότι δεν βλάφτει να θυμόμαστε κάπου-κάπου την Ιστορία, μιας και βλέπουμε ότι υπάρχουν πολλοί που εξακολουθούν να πλουτίζουν και στην τωρινή κρίση.
http://teddygr.blogspot.com