Φυλακές «ανοιχτών θυρών», με βάση τις αρχές του κοινωνικού ελέγχου, της διαφάνειας αλλά και της ενίσχυσης της έννομης προστασίας των κρατουμένων, εισηγείται η ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την αναμόρφωση του σωφρονιστικού κώδικα υπό την προεδρία του Γ. Πανούση. Καθιέρωση σώματος επισκεπτών στο άβατο των φυλακών, ελεύθερη πρόσβαση θεσμικών φορέων, εισαγωγή για πρώτη φορά προγραμμάτων υποκατάστατων ουσιών στους
τοξικοεξαρτημένους εγκλείστους, συνεύρεση των κρατουμένων με τους οικείους τους,
χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή για εξ αποστάσεως εκπαίδευση των κρατουμένων, ενίσχυση σχολείων δεύτερης ευκαιρίας είναι μερικά από τα νέα σημαντικά μέτρα σωφρονιστικής πολιτικής που πρόκειται να προτείνει η επιτροπή στον υπουργό Δικαιοσύνης Χ. Καστανίδη. Ειδικότερα με τις ρυθμίσεις:
- Θεσπίζεται για πρώτη φορά Σώμα Επισκεπτών σε όλα τα σωφρονιστικά καταστήματα, το οποίο θα συγκροτείται από εκπροσώπους ανεξάρτητων θεσμικών φορέων, όπως οι δικηγορικοί και ιατρικοί σύλλογοι, ενώ καθιερώνεται η ελεύθερη είσοδος στις φυλακές της Εθνικής Επιτροπής για τα δικαιώματα του Ανθρώπου, του Συνήγορου του Πολίτη και της
διακομματικής επιτροπής της Βουλής. Με τη νέα πρόβλεψη θα επιτρέπεται η χωρίς όρους και προϋποθέσεις επίσκεψη των αρμόδιων φορέων στις φυλακές, προκειμένου να διαπιστώσουν ίδιοι όμμασι τις συνθήκες κράτησης και διαβίωσης των έγκλειστων. Στόχος των αλλαγών είναι να πάψει η φυλακή να αποτελεί ένα στεγανό διαμέρισμα κρατικής εξουσίας και να περιοριστούν τα φαινόμενα καταχρήσης εξουσίας από τους δεσμοφύλακες.
- Προβλέπεται η επικοινωνία και συνεύρεση των κρατούμενων με τους συζύγους ή τους συντρόφους τους σε ειδικούς χώρους των φυλακών, χωρίς την παρουσία τρίτων και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, προκειμένου να μειωθεί η κοινωνική και σεξουαλική τους απομόνωση. Πρόκειται για χρόνιο αίτημα των εγκλείστων το οποίο είχε επιχειρηθεί και παλαιότερα να ικανοποιηθεί αλλά χωρίς επιτυχία.
- Επιτρέπεται στους κρατουμένους η χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και η πρόσβαση στο Ιντερνετ για εκπαιδευτικούς λόγους από μονάδες εγκατεστημένες σε κοινόχρηστο χώρο της φυλακής, υπό την εποπτεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Θυμίζουμε ότι σχετικό αίτημα του Αλ. Γιωτόπουλου, που έχει υποβληθεί τον Ιανουάριο του 2010, παρά τη θετική εισήγηση του Συνήγορου του Πολίτη, δεν έχει ικανοποιηθεί μέχρι σήμερα με την επίκληση λόγων ασφαλείας.
- Προβλέπεται χορήγηση μεθαδόνης στους χρήστες κρατούμενους. Παρά το γεγονός ότι εφαρμόζεται στις φυλακές σχεδόν όλων υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, ποτέ δεν υλοποιήθηκε στις ελληνικές φυλακές όπου πάνω από το 40% των κρατούμενων είναι χρήστες. Σήμερα εφαρμόζεται μόνο το στεγνό θεραπευτικό πρόγραμμα, το οποίο δεν περιλαμβάνει τη χορήγηση υποκατάστατων ουσιών. Παράλληλα, θεσμοθετείται ευνοϊκή μεταχείριση ως προς τις μεταγωγές αλλά και τον ευεργετικό υπολογισμό των ποινών, όσων χρηστών μετέχουν σε προγράμματα αποκατάστασης.
- Διευρύνονται οι αρμοδιότητες του Οργανισμού Επανένταξης Κρατουμένων «Επάνοδος», με παράλληλη αποκέντρωση των δομών του, ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματικός. Είναι χαρακτηριστικό ότι η λειτουργία του προβλεπόταν ήδη από το 2003 και μόλις το 2007 άρχισε να κάνει υποτυπωδώς τα πρώτα του βήματα, συνεχίζοντας μέχρι σήμερα να λειτουργεί με σημαντικές ελλείψεις. Στόχος του οργανισμού είναι η επαγγελματική κατάρτιση και προώθηση στην αγορά εργασίας όσων αποφυλακίζονται και η συμβουλευτική υποστήριξή τους.
- Δημιουργείται νέο σώμα επιθεώρησης και ελέγχου των φυλακών, αφού το υφιστάμενο όργανο εσωτερικού ελέγχου κρίθηκε ότι δεν έχει αποδώσει. Η καινοτομία είναι ότι ο γενικός επιθεωρητής του σώματος, που θα επιλαμβάνεται αυτεπαγγέλτως ή μετά από καταγγελίες κρατουμένων, θα είναι πρόσωπο που θα εγκρίνει η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
- Αλλάζουν οι όροι χορήγησης αδειών, ενώ δίνεται η δυνατότητα στους κρατουμένους να παίρνουν έκτακτες άδειες, όπως για απονομή βραβείων, για ειδικές εκδηλώσεις κ.λπ. Η πρόβλεψη θα βάλει τέλος στο απαράδεκτο σημερινό καθεστώς, που δεν επιτρέπει ολιγόωρες έκτακτες άδειες, όπως στην πρόσφατη περίπτωση του κρατούμενου μαθητή των φυλακών Αυλώνα, που του απαγορεύθηκε να βγει από τη φυλακή για να παραλάβει ο ίδιος το βραβείο του από την Ελληνική Μαθηματική Εταιρία.
- Μεταβολές γίνονται και ως προς το καθεστώς των μεταγωγών, για τις οποίες προτείνεται να έχει τον πρώτο λόγο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και όχι ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης, όπως ισχύει σήμερα, ενώ αλλάζει η σύνθεση των πειθαρχικών οργάνων και των συμβουλίων φυλακής.
Πάντως, παρά το προοδευτικό θεσμικό πλαίσιο, οι φυλακές δεν θα γίνουν ανθρώπινες όσο το εξειδικευμένο προσωπικό απουσιάζει ή δεν διαθέτει τα μέσα να επιτελέσει το έργο του, η υλική υποδομή παραμένει απαρχαιωμένη, ο υπερπληθυσμός δεν αντιμετωπίζεται και η οικονομική επένδυση στην κοινωνική επανένταξη όσων αποφυλακίζονται είναι πενιχρή.
Της ΒΑΝΑΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΡΕΖΑ TV
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου