Όταν στο μέλλον, οι ιστορικοί της οικονομίας θα αρχίσουν να μελετούν τα ερείπια του 2011, αυτό που θα ξεχωρίσει θα είναι η απόφαση του Jean-Claude Trichet την 7/4, να αυξήσει τα επιτόκια στην ευρωζώνη.
Όπως είναι όταν κλωτσάμε έναν πεσμένο, έτσι κάπως ήταν και η απόφαση αυτή της ΕΚΤ. Μια απόφαση που αύξησε το επιτόκιο δανεισμού στο 1.25 % από το 1%, και που συνεισέφερε στη πτώση της ευρωζώνης, ανεβάζοντας το στρες των ταλαιπωρημένων της χωρών, και των ασθενέστερων τραπεζών.
Από τότε, η παγκόσμια οικονομία ζει τις συνέπειες αυτής της απόφασης. Και τι έγινε με την απειλή του πληθωρισμού τον οποίο υποτίθεται ότι πολεμούσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ; Μάλλον δεν χρειάζονταν να αντιμετωπιστεί καν. Οι τιμές του πετρελαίου και των εμπορεύσιμων αγαθών μειώθηκαν.
Δυστυχώς, τώρα ο κόσμος είναι πλημμυρισμένος από οικονομικές πολιτικές που θα αυξήσουν το πρόβλημα της αργής ανάπτυξης. Για παράδειγμα, υπάρχει το παράδοξο της «εξοικονόμησης» που βλέπουμε σήμερα στην Ευρώπη. Κανένας δεν αμφιβάλλει ότι κάποιες ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να μειώσουν τα χρέη τους. Όμως η αυστηρή λιτότητα που εφαρμόζεται στην Ισπανία, στην Ιταλία και αλλού, απλά οδηγεί σε περαιτέρω ύφεση, που θα βλάψει τα δημόσια έσοδα, και θα δυσκολέψει τη μείωση των ελλειμμάτων. Μάλιστα, πρόσφατα η Angela Merkel και ο Nicolas Sarkozy πρότειναν την επιβολή ενός φόρου τραπεζικών συναλλαγών, με το σκεπτικό της καταπολέμησης της κερδοσκοπίας και της βοήθειας προς τα κράτη, ώστε να ισολογίσουν τα «βιβλία» τους. Σύμφωνα όμως με τους ειδικούς, ένας τέτοιος φόρος θα στερέψει την απαραίτητη ρευστότητα, και θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη αστάθεια των αγορών.Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις ΗΠΑ, όπου αναμένονται τεράστιες περικοπές δαπανών, την ώρα που καραδοκεί μια εξίσου τεράστια ύφεση. Το κογκρέσο δεν δείχνει πρόθυμο να πληρώσει για το κράτος που θέλουν οι Αμερικάνοι.
Όσον αφορά στην ΕΕ, ο Καναδός οικονομολόγος Dan Ciuriak προτείνει κάτι ανάλογο με την πρόταση του 2000, για σβήσιμο των χρεών του τρίτου κόσμου. Όπως λέει, «οι εξαιρετικοί καιροί, χρειάζονται εξαιρετικά μέτρα», για αυτό και η ΕΚΤ θα πρέπει να αρχίσει να σκέφτεται ανάλογα. «Η ΕΚΤ θα πρέπει να αγοράσει το πλεονάζον χρέος κάποιων αδύναμων χωρών, και στη συνέχεια να το σβήσει…», λέει. «Κάτι σαν ποσοτική χαλάρωση Νο 4… ένας τρόπος πρόληψης της πτώσης των επιτοκίων της ευρωζώνης…».
Με άλλα λόγια, ξεχάστε τα ευρωομόλογα και τις πανάκριβες διασώσεις. Απλώς, βάλτε μπρος τα πιεστήρια της ΕΚΤ, και τυπώστε ευρώ, με τα οποία θα αποπληρωθούν τα χρέη της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, και άλλων.
Αυτό μπορεί να αύξανε τον πληθωρισμό, αλλά όπως γνωρίζει πολύ καλά ο κος Trichet, η Ευρώπη κινδυνεύει περισσότερο από την ύφεση και τον αποπληθωρισμό, παρά από τον πληθωρισμό. Και τώρα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή για να τυπωθεί νέο χρήμα. Η ευρωζώνη απολαμβάνει λογιστικό πλεόνασμα, χαμηλό πληθωρισμό, και ένα υπερτιμημένο νόμισμα. Η ζήτηση από την Κίνα και την Ινδία είναι τέτοια, που απορροφά ότι προϊόν κατασκευάζει η πλούσια Δύση.
Οι διάφορες κυβερνήσεις έχουν δείξει κατά καιρούς μια προθυμία στο να διασώζουν επιχειρήσεις. Η ΕΚΤ θα πρέπει να κάνει το ίδιο με τις χώρες μέλη της ευρωζώνης. Το σβήσιμο χρεών δισεκατομμυρίων δεν είναι ούτε φτηνή, ούτε εύκολη λύση. Αλλά είναι μια δραστική κίνηση που θα γονατίσει τους κερδοσκόπους.
Η Ιταλία και η Ισπανία έχουν ένα συνδυασμένο χρέος ύψους €2.1 τρισ. Η ΕΚΤ θα πρέπει να «συγχωρέσει»χρέη ύψους €315 δις. σε ομόλογα για να πετύχει η διάσωση της Ελλάδας και της Ιρλανδίας. Και βέβαια τα κράτη αυτά θα πρέπει στη συνέχεια να μετακυλήσουν τα χρέη τους σε μια εχθρική αγορά.
Το σβήσιμο όμως των χρεών εξυπηρετεί δυο σκοπούς. Θα μείωνε το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους των κρατών, και θα απέτρεπε την ανάγκη επιβολής περαιτέρω σφιχτών και οδυνηρών δημοσιονομικών μέτρων.
Και πάνω απ όλα, σε αυτές τις δύσκολες εποχές, οι πολιτικοί θα πρέπει να θυμούνται τον ιατρικό ηθικό κώδικα: Πρώτα απ όλα μην βλάψετε…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου