Η ελευθερία της έκφρασης

Του πιτσιρίκου



Η απόφαση της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής να αποκλείσει την Βούλα Παπαχρήστου από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου -εξαιτίας ενός σχολίου στο twitter που θεωρήθηκε ρατσιστικό- άνοιξε μια συζήτηση για την ελευθερία της έκφρασης, για το τι είναι ρατσιστικό και τι όχι, για το αν επιτρέπεται να λέμε ρατσιστικά ανέκδοτα, και για την υποκρισία των Ελλήνων που εκδηλώθηκε στο πρόσωπο της πρωταθλήτριάς μας. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, αυτή η συζήτηση είναι λανθασμένη και εκ του πονηρού. Άλλο πράγμα συμβαίνει εδώ.


Αυτό που συνέβη με το σχόλιο της κυρίας Παπαχρήστου αποκαλύπτει κάτι που κανείς δεν μοιάζει να θέλει να συζητήσει: ποιοι έχουν σήμερα το δικαίωμα να εκφράζονται ελεύθερα και ποιοι όχι.


Η κυρία Παπαχρήστου δεν έχει το δικαίωμα να εκφράζεται ελεύθερα. Το διαπίστωσε χτες με έναν σκληρό τρόπο.


Βέβαια, είναι πολύ νέα και αυτό ήταν ένα πολύ καλό μάθημα για τη ζωή της – αν αποφασίσει να το δει σαν μάθημα και δεν αφεθεί στις κολακείες των πάντα πρόθυμων σκλάβων που την διαβεβαιώνουν πως έχει δίκιο και είναι πολύ σούπερ γουάου.


Γιατί η κυρία Παπαχρήστου δεν έχει το δικαίωμα να εκφράζεται ελεύθερα; Επειδή είναι υπάλληλος. Έχει αφεντικά και έχει χορηγούς.


Οι πρωταθλητές πληρώνονται από το Κράτος και τους χορηγούς.


Οι προσωπικές απόψεις των πρωταθλητών -αυτών των υπερανθρώπων των σταδίων που δεν έχουν σχέση με τον αθλητισμό και τους αθλητές- δεν αφορούν κανέναν.


Κανείς δεν τους πληρώνει για να μιλάνε. Δουλειά τους είναι να «ανεβάσουν την Ελλάδα στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου και να κάνουν περήφανους όλους τους Έλληνες».


Η υπάλληλος Παπαχρήστου -το προϊόν Παπαχρήστου- έγραψε ένα ρατσιστικό αστείο στο twitter που εξόργισε πολλούς καταναλωτές.


Αυτό ενοχλεί τους χορηγούς της κυρίας Παπαχρήστου όχι επειδή είναι αντιρατσιστές -μπορεί να είναι και ναζιστές- αλλά επειδή οι πωλήσεις των προϊόντων τους μπορεί να επηρεαστούν αρνητικά από την ταύτισή τους με την κυρία Παπαχρήστου.


Τα ρατσιστικά σχόλια -ακόμα και ως αστεία- αποκλείουν κάποιους καταναλωτές.


Επίσης, η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή έχει να κάνει μπίζνες -γιατί μόνο μπίζνες είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες-, οπότε δεν μπορεί να παρουσιάσει στους αγώνες μια πρωταθλήτρια που χαλάει τη σούπα των ιδεωδών του Ολυμπισμού, που υπάρχουν, βέβαια, μόνο στη φαντασία του παγκόσμιου καταναλωτικού κοινού.


Άρα, ο αποκλεισμός της κυρίας Παπαχρήστου από τους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν οφείλεται στο ρατσιστικό αστείο που έγραψε αλλά στο ότι έχει αφεντικά και χορηγούς. Α ναι, και εκπροσωπεί την Ελλάδα. Αυτό πού το βάζεις;


Αν κάποιος απλός χρήστης είχε γράψει στο twitter το ίδιο αστείο που έγραψε η κυρία Παπαχρήστου, δεν θα έτρεχε κάστανο.


Καθημερινά, γράφω τέρατα, με διασκεδάζει πολύ αυτό, σε κάποιους αρέσει, σε άλλους όχι, τρώω βρίσιμο από μερικούς -είναι μέρος του «παιχνιδιού»- και η ιστορία τελειώνει εκεί.


Αυτό στο οποίο διαφέρω με την κυρία Παπαχρήστου σε αυτή τη φάση της ζωής μου -εκτός από το ότι εγώ έχω πολύ πιο ωραίο σώμα – είναι ότι δεν έχω αφεντικό. Οπότε, δεν έχω και τίποτα να χάσω. Από ποιους αγώνες να αποκλειστώ; Όποιος θέλει διαβάζει, όποιος δεν θέλει δεν διαβάζει.


Αν σήμερα εργαζόμουν στο ΜΜΕ κάποιου νταβατζή της διαπλοκής, δεν θα έγραφα αυτά που γράφω. Θα ήμουν πιο προσεκτικός. Θα είχα ένα «κράτημα». Θα σκεφτόμουν μη χάσω τη μισθάρα, θα σκεφτόμουν και «ρε μαλάκα πιτσιρίκο, δουλεύεις για τον έμπορο όπλων και μου πουλάς ηθική και ακεραιότητα;», και θα πήγαινε η αυτολογοκρισία σύννεφο. Κι αυτό μπορεί να συμβεί – αν πεινάσω, θα το κάνω.


Δεν είναι τυχαίο που όλοι αυτοί οι δημοσιογράφοι που δουλεύουν σε καθεστωτικά ΜΜΕ είναι σαν ευνουχισμένοι στα social media. Πώς να γράψουν ελεύθερα την άποψή τους, όταν μπορεί να την διαβάσει το αφεντικό -και οποιοσδήποτε άλλος – και να βρεθούν άνεργοι;


Υπάρχουν αρκετά τέτοια παραδείγματα, με απολύσεις από το twitter και το facebook. Στα social media, διαπιστώνεις -μερικές φορές με πολύ άσχημο τρόπο- πως έχεις αφεντικό και έχεις την κακή συνήθεια να το ξεχνάς.


Βέβαια, όταν είσαι αγορασμένος και τρέμεις για τη θεσούλα σου, τι τα θέλεις τα social media και την τάχα μου ελεύθερη έκφραση; Κάτσε στ’ αυγά σου, πάρε τις μισθάρες όσο καιρό θα τις παίρνεις ακόμα, και βγάλε τον σκασμό.


Επειδή έχω δουλέψει με δημοσιογράφους και τους αγαπάω, ξέρω καλά πως άλλα πιστεύουν και άλλα λένε. Τους καταλαβαίνω τους ανθρώπους. Δεν είναι ελεύθεροι.


Πάντως, γέλασα πολύ χτες, βλέποντας στα κανάλια δημοσιογράφους που είναι «His master’s voice» να κρίνουν το δικαίωμα της Βούλας Παπαχρήστου στο να εκφράζεται ελεύθερα.


Φυσικά, το πρόβλημα της ελευθερίας της έκφρασης δεν αφορά μόνο τους δημοσιογράφους, τους πρωταθλητές και τα δημόσια πρόσωπα. Αφορά και τους κοινούς θνητούς.


Όποιος παρακολουθεί τα social media θα έχει παρατηρήσει πως οι περισσότεροι χρήστες επιτίθενται στους άλλους χρήστες. Δεν τους παίρνει να τα χώσουν στο αφεντικό τους ή στην εξουσία – αν και κατηγορούν τους άλλους που δεν την πέφτουν στα δικά τους αφεντικά- και πλακώνουν στα βρισίδια τους άλλους χρήστες επειδή δεν κάνουν την επανάσταση που δεν μπορούν να κάνουν αυτοί . Καθόλου υποκριτές.


Προσωπικά, δεν καταδέχομαι να βρίσω έναν άλλο χρήστη στα social media – του ρίχνω ένα μπλοκ και τελειώνω. Καλά, μπορεί να του ρίξω και κάνα μπινελίκι -αν μου τα κάνει μπαλόνια- αλλά ο στόχος μου είναι οι εξουσίες.


Γιατί να την πέσω σε έναν άγνωστο χρήστη ή σε έναν τυχαίο δημοσιογράφο ή μπλόγκερ, όταν μπορώ να την πέσω στον Σαμαρά, τον Βενιζέλο και τον Μπόμπολα; Τι νόημα έχει; Είναι χάσιμο χρόνου.


Άσε που είναι και κατινιά – μου θυμίζει τις κυράτσες που έβγαζαν μια καρέκλα στο δρόμο μπροστά από το σπίτι τους και κουτσομπόλευαν την γειτονιά.


Όποιος προσπαθήσει να θυμηθεί τις απόψεις των Ελλήνων πρωταθλητών -και όχι μόνο- τις τελευταίες δεκαετίες, θα διαπιστώσει πως δεν τους έχει ακούσει ποτέ να λένε τίποτα.


Κάτι «αφιερώνω το μετάλιο σε όλους τους Έλληνες», κάτι «ευχαριστώ τους χορηγούς μου», κάτι «ένιωσα ένα τράβηγμα στους προσαγωγούς αλλά έσφιξα τα δόντια για την Ελλάδα και την Adidas» και πάπαλα.


Όταν κάποιες φορές προσπάθησαν να πουν κάτι παραπάνω -με εξαίρεση τη Σοφία Σακοράφα, τη Βούλα Πατουλίδου και κάποιους άλλους-, φτάσαμε σε κάτι δηλώσεις όπως αυτές για το ελληνικό DNA που είχε κάνει η Φανή Χαλκιά μετά τη νίκη της στους Ολυμπιακούς της Αθήνας, αλλά αργότερα το ελληνικό DNA βρέθηκε ντοπαρισμένο και δεν υπήρξε καμία δήλωση σχετικά με το θέμα.


Υπήρξαν πρωταθλητές μας που πιάστηκαν ντοπαρισμένοι και το έριχναν στις ξένα κέντρα συνωμοσίας που τους έριχναν αναβολικά στην πορτοκαλάδα – κανείς δεν παραδέχτηκε πως ντοπαριζόταν.


Βέβαια, οι περισσότεροι πρωταθλητές είναι από φτωχές οικογένειες και δεν είχαν άλλο τρόπο να καταφέρουν κάτι στη ζωή τους – αν δεν είσαι φτωχός και χωρίς άλλη ελπίδα, δεν πας να γίνεις όργανο κρατικής και εθνικής προπαγάνδας, ούτε κάνεις το σώμα σου χημείο γιατί ξέρεις πως μπορεί να τα τινάξεις ή να βγάλεις τέσσερα βυζιά και πέντε αρχίδια.


Στα χρόνια που πέρασαν, οι περισσότεροι Έλληνες πρωταθλητές ήταν μέρος αυτής της μιντιακής μπουζουκοκατάστασης και τους βλέπαμε σαν γλάστρες στις εκπομπές της κάθε Μενεγάκη ή να πετάνε λουλούδια στον Αντώνη Ρέμο. Λούμπεν πρωταθλητές.


(Πολύ μου αρέσει που καμιά φορά ξεκινάω να γράψω ένα κείμενο και αλλάζω θέμα διαρκώς. Εντάξει, τώρα είναι που ακούω τη θάλασσα, βλέπω το φεγγάρι, τρώω έναν κουβά παγωτό, με τσιμπάνε τα κουνούπια και όλα αυτά τα καλοκαιρινά που δεν αφήνουν έναν άνθρωπο να συγκεντρωθεί.)


Τέλος πάντων, πρωταθλητές και λοιποί αθλητές δεν μπορούν συνήθως να βάλουν δυο λέξεις στη σειρά αλλά όλοι περιμένουν από αυτούς κάτι να πουν μετά τη μεγαλειώδη νίκη τους και αυτοί πετάνε ένα σωρό κοτσάνες που δεν μας ενοχλούν καθόλου γιατί η Ελλάδα βγήκε πρώτη στον κόσμο στην κτηνοβασία άνευ πηδαλιούχου και χεστήκαμε που ο ολυμπιονίκης μας δεν μιλάει ούτε λέξη ελληνικά επειδή είναι Τουρκαλβανός.


Από την άλλη, ο Αντώνης Νικοπολίδης έβγαλε πρόσφατα βιβλίο. Να μιλήσει δεν μπορούσε ο Νικοπολίδης, έγραψε και βιβλίο. Και πάνε οι άλλοι και το αγοράζουν. Γιατί, σου λέει, δεν μπορεί να ήταν μόνο αυτό που βλέπαμε στα γήπεδα ο Νικοπολίδης. Κάτι μας έκρυβε όλα αυτά τα χρόνια. Ή μπορεί να μην τον άφηναν να μας το πει ο Κόκκαλης και ο Βαρδινογιάννης.


Βέβαια, σε κάποιους πρωταθλητές ή σούπερ αθλητές συγχωρείται το να έχουν άποψη. Αν τον κυνηγούν τον πρωταθλητή 1500 χορηγοί που τον θέλουν αποκλειστικά δικό τους, του επιτρέπεται να είναι και αναρχοκομουνιστής και να βρίζει την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την ιμπεριαλιστική πολιτική της.


Αν, όμως, είναι ένας πρωταθλητής από το σωρό -όπως η κυρία Παπαχρήστου-, πρέπει να παίρνει άδεια και για να στείλει SMS στην γκόμενά του.


Κάποιοι λένε πως και οι φίλαθλοι και οι οπαδοί λένε ρατσιστικά συνθήματα, οπότε είναι υποκρισία να σε πειράζει το σχόλιο της Παπαχρήστου. Ναι, αλλά οι οπαδοί είναι πελάτες, δεν είναι υπάλληλοι. Και ο πελάτης -λένε οι καπιταλιστές- έχει πάντα δίκιο. Γι’ αυτό οι ομάδες αλλάζουν συχνά παίκτες αλλά ποτέ οπαδούς.


Τούτων δοθέντων, γιατί νύσταξα κιόλας, το θέμα δεν είναι αν ένα σχόλιο είναι ρατσιστικό ή πολιτικό ή κακό ή σκληρό ή οτιδήποτε άλλο, αλλά αν είσαι ελεύθερος να το κάνεις. Αν έχεις αφεντικό ή χορηγούς, δεν είσαι. Τέλος.


(Η φωτογραφία με το όπλο είναι από το twitter της κυρίας Παπαχρήστου. Διαπίστωσα πως, μετά τον χαμό που προκλήθηκε, η κυρία Παπαχρήστου -εκτός από το επίμαχο tweet- έσβησε και όλα τα μηνύματα του Κασιδιάρη από τον λογαριασμό της, αν και τα καθεστωτικά ΜΜΕ, για προφανείς λόγους, δεν αναφέρθηκαν καθόλου σε αυτά. Προφανώς, κατάλαβε πως οι κακές συναναστροφές έχουν άσχημα αποτελέσματα.)