Του Αλέξανδρου Πραντούνα
Είναι γνωστό πως όλα τα ναζιστικά/φασιστικά μορφώματα προσπαθούν να παρουσιάσουν μια εικόνα εξαιρετικά συμπαγούς πολιτικού κόμματος, σχεδόν πάντοτε μάλιστα εντελώς προσωποπαγούς χαρακτήρα – με τυφλή δηλαδή πίστη στον αρχηγό. Αυτή η εικόνα στρατιωτικής πειθαρχίας είναι εξαιρετικά σημαντική για κόμματα τέτοιου είδους για... μια σειρά προφανείς λόγους. Συνήθως, όσο τα κόμματα αυτά βρίσκονται στο περιθώριο αυτή η εικόνα ανταποκρίνεται λίγο-πολύ και στην πραγματικότητα. Δεν είναι έτσι όμως τα πράγματα όταν μια ναζιστική/φασιστική οργάνωση βγαίνει από το περιθώριο και αποκτά μαζική ή ημιμαζική επιρροή – πολύ περισσότερο όταν “βλέπει” μπροστά της την πιθανότητα να αναλάβει την εξουσία ή να συμμετάσχει στην διακυβέρνηση. Η ιστορική εμπειρία δείχνει πως όλα τα φασιστικά μορφώματα που ξέφυγαν από το περιθώριο βρέθηκαν μπροστά σε διλήμματα τακτικής και στρατηγικής, με κύριο άξονα το κατά πόσο πρέπει να γίνουν πιο “μετριοπαθή” (τουλάχιστον φανερά) προκειμένου να αυξήσουν και άλλο την επιρροή τους (δηλαδή από την μια για να μην “φοβίσουν” πιθανούς ψηφοφόρους και από την άλλη για να δείξουν στο κεφάλαιο πως η δικιά τους βια είναι “ελεγχόμενη” και εξαπολύεται μόνο με δικιά του εντολή) ή να παραμείνουν “πιστά στις αρχές” - δηλαδή εξίσου εξτρεμιστικά και βιαία (στα λόγια και τις πράξεις) όσο ήταν και τα χρόνια του περιθωρίου.