Ποια δάνεια χάνουν σε περίπτωση πτώχευσης
by Yiannis Aeras«Ακόμα δεν έχουμε αντιληφθεί τις συνέπειες που απορρέουν από το πτωχευτικό δίκαιο για τα νοικοκυριά και τις παρενέργειες που θα έχει η εφαρμογή του για τις τράπεζες» αναφέρει χαρακτηριστικά στην «H» υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης τράπεζας, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Όπως λέει οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να τηρούν την αρχή του υπεύθυνου δανεισμού, που σημαίνει ότι δεν πρέπει το σύνολο των μηνιαίων δόσεων για κάθε είδους δάνεια (στεγαστικά, επισκευαστικά, καταναλωτικά, προσωπικά, ανοικτά, σπουδών κλπ) και για πιστωτικές κάρτες να υπερβαίνει το 40% του εισοδήματος του δανειολήπτη ή του νοικοκυριού.
Αυτή η σχέση όμως δόσεων /εισοδήματος δεν τηρήθηκε στο παρελθόν, και υπήρξαν περιπτώσεις δανειοληπτών που οι μηνιαίες δόσεις ξεπέρναγαν και το 60% του εισοδήματος τους, λέει και συμπληρώνει: Αν λοιπόν ο Χ δανειολήπτης έχει δανειστεί πάνω από το 40% του μηνιαίου εισοδήματος και πτωχεύσει, το δικαστήριο θα έρθει και θα πει στην όποια τράπεζα: ευθύνεσαι διότι δεν τήρησες την αρχή του υπεύθυνου δανεισμού και συνεπώς δεν δικαιούσαι να διεκδικείς το υπερβάλλον ποσό.
Και όπως είναι φυσικό τέτοιες δικαστικές αποφάσεις θα προκαλέσουν πρόσθετα προβλήματα στις τράπεζες.
Την περίοδο 2000 με 2008 (που ξέσπασε η κρίση) οι τράπεζες ήταν ελαστικές στα κριτήρια δανειοδότησης και τα περισσότερα πιστωτικά ιδρύματα ενέκριναν δάνεια κάθε υπέρβαση του ορίου 40%.
Από το 2009 τα κριτήρια χορήγησης δανείων έγιναν αυστηρότερα και πλέον μπορούν να δανειστούν μόνο όσοι είναι «καθαροί» από υποχρεώσεις και έχουν -το δυνατόν- σταθερό εισόδημα.
«Τα πράγματα σε ότι αφορά τις χορηγήσεις δανείων έχουν αλλάξει για πάντα στην Ελλάδα» αναφέρουν τα τραπεζικά στελέχη. Ακόμα και αν αποκατασταθούν οι συνθήκες ρευστότητας τα πιστοδοτικά κριτήρια θα παραμείνουν το ίδιο αυστηρά.
Οι εύκολες χρηματοδοτήσεις του παρελθόντος αποδείχτηκαν καταστροφικές, και οδήγησαν σε ιδιαίτερα υψηλές επισφάλειες.
Το 2010 είχε δύο κύρια χαρακτηριστικά: πρώτον ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης ήταν για πρώτη φορά αρνητικός καθώς έκλεισε στο -0,2% του 2010 και δεύτερον τα «κόκκινα» δάνεια τρέχουν με διψήφιο ποσοστό.
Ειδικότερα, η αρνητική πιστωτική επέκταση οφείλεται κυρίως στα νοικοκυριά που παρουσίασαν μείωση στον ετήσιο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης κατά 1,4% και των ελευθέρων επαγγελματιών κατά 0,8%. Αντίθετα ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης στις επιχειρήσεις διατηρήθηκε θετικός στο 1%.
Να σημειωθεί ότι το 2009 ο συνολικός ρυθμός πιστωτικής επέκτασης είχε διαμορφωθεί στο 4,1%, με τις επιχειρήσεις να είναι στο 5,1% και τα νοικοκυριά στο 3,1%. Τα υπόλοιπα των δανείων στις 31 Δεκεμβρίου 2010 διαμορφώθηκαν στα 257,13 δισ. ευρώ, έναντι 253,38 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2009.
Τα υπόλοιπα των νοικοκυριών ήταν 117,82 δισ. ευρώ, έναντι 119,63 δισ. ευρώ το 2009, τα στεγαστικά είχαν αρνητική πιστωτική επέκταση -0,4% από θετική 3,7% το 2009 και τα καταναλωτικά βρέθηκαν στο -4,2% από θετική πιστωτική επέκταση 2% το 2009.
Την ίδια ώρα οι καθυστερήσεις στις πληρωμές των δόσεων «τρέχουν» με διψήφιο ποσοστό. Στις πιστωτικές κάρτες αγγίζουν το 20%, στα καταναλωτικά δάνεια έχουν φτάσει το 17% και προσεγγίζουν το 10% στα στεγαστικά.
