Για τους περισσότερους αθλητές το θρυλικό επίτευγμα του Τζέσε Όουενς, την Άνοιξη του 1935 στο Αν Άρμπορ, θα ήταν το αποκορύφωμα της ζωής τους. Μέσα σε 45 λεπτά ο γεννημένος στην Αλαμπάμα Αμερικανός, γιος αγρότη-ενοικιαστή γης και εγγονός δούλων, κατάφερε να σπάσει τρία παγκόσμια ρεκόρ και να ισοφαρίσει ένα τέταρτο.
Όμως, ακριβώς γι΄αυτό το λόγο μερικοί άνθρωποι γίνονται -ή καλύτερα γεννιούνται- μεγάλοι και ξεχωρίζουν, επειδή ποτέ δεν επαναπαύονται και ανακαλύπτουν συνεχώς νέα κίνητρα και προκλήσεις. Τον Αύγουστο του 1936 ο Όουενς, που ανήκε στη μαύρη φυλή, πέτυχε κάτι αξιοσημείωτο που ξεπέρασε τα όρια του αθλητισμού και ενόχλησε εντονότατα τη ναζιστική ιδεολογία που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στην Γερμανία και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου.
Την ίδια στιγμή λοιπόν που οι σβάστικες σε κόκκινο και μαύρο φόντο κυμάτιζαν συνεχώς στο Ολυμπιακό Στάδιο της γερμανικής πρωτεύουσας, με τους Ναζί και τον Αδόλφο Χίτλερ να διατυμπανίζουν ότι οι Εβραίοι, Αφρο-Αμερικανοί -και όχι μόνο- αποτελούν κατώτερο είδος φυλής (άλλωστε στην πορεία ο Φύρερ θα σκότωνε εκατομμύρια κόσμο με αυτήν την πρόφαση) και να υπάρχουν επίσημες διαμαρτυρίες μάλιστα προς τους Αμερικανούς για το γεγονός ότι επιτρέπουν σε «μη ανθρώπους» σαν τον Όουενς και άλλους «νέγρους» αθλητές να λάβουν μέρος στην Ολυμπιάδα, ο 23χρονος «J.C» επιτύγχανε τον τεράστιο άθλο του, βάζοντας ισχυρή «βόμβα» στα θεμέλια της άποψης περί ανωτερότητας των Αρίων.
Η αρχή έγινε στις 3 Αυγούστου με την πρωτιά στην κούρσα των 100 μ. για να ακολουθήσουν το άλμας εις μήκος και τα 200 μ. τις επόμενες δύο ημέρες. Τα τέσσερα χρυσά μετάλλια ήταν γεγονός με την εσπευσμένη κλήση του στα 4 χ 100 μ. των ανδρών στις 9 Αυγούστου, αγώνισμα στο οποίο σύμφωνα με τις φήμες συμμετείχε γιατί οι Ναζί δεν ήθελαν να αμαυρωθεί και άλλο η φασιστική προπαγάνδα τους με τους Αμερικανό-Εβραίους να κερδίζουν μετάλλια, προτιμώντας να ανέβουν στο βάθρο ήδη Ολυμπιονίκες μαύροι σπρίντερ.
Η βοήθεια του Λουζ Λονγκ στον Όουενς και το γράμμα από τον πόλεμο
Μέσα στο μοναδικό κατόρθωμα του Όουενς (το ισοφάρισε ο Καρλ Λιούις το 1984) κρύβεται και μια ιστορία αδελφικής φιλίας, ανάμεσα σε δύο ολότελα διαφορετικούς κόσμους, που ξεκινά από την βοήθεια του Γερμανού Πρωταθλητή του μήκους, Λουζ Λονγκ, στα προκριματικά του αγωνίσματος ώστε ο Αμερικανός αθλητής να περάσει στον τελικό, μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου ένα γράμμα του πολεμιστή πλέον, Λονγκ, θα φανερώσει με τον πιο πειστικό τρόπο και τις σχέσεις χωρίς διακρίσεις που δημιουργεί ενίοτε ο αθλητισμός. Φιλίες που δεν βασίζονται επ’ ουδενί στο χρώμα του δέρματος, την τάξη και την εθνικότητα…
Το πρωί της 4ης Αυγούστου, ο ήδη χρυσός ολυμπιονίκης στα 100 μ. τα έβρισκε σκούρα στον προκριματικό γύρο του μήκους, έχοντας δύο άκυρες προσπάθειες και με μία ευκαιρία ακόμα να απομένει. Τότε, ο Λονγκ πλησίασε τον Όουενς και του είπε να βάλει ένα σημάδι μερικά εκατοστά πριν τον βατήρα, ώστε να πατήσει εκεί και να αποφύγει το τρίτο άκυρο άλμα που θα του στερούσε την πρόκριση στον τελικό (η συγκεκριμένη ιστορία αμφισβητείται από κάποιους ιστορικούς). Η ιδέα του κατάξανθου και γαλανομάτη αθλητή, που για το ναζιστικό καθεστώς αντιπροσώπευε το είδος του «ανώτερου ανθρώπου», έπιασε και ο Όουενς βρέθηκε στον απογευματινό τελικό, όπου στο τελευταίο άλμα πέταξε στα 8.06 μ., ξεπερνώντας το Ολυμπιακό ρεκόρ του Λονγκ, που μέχρι εκείνη τη στιγμή βρίσκονταν στην πρώτη θέση (7.87). Ο πρώτος που τον συνεχάρη ήταν ο Γερμανός άλτης, μπροστά σε κοινό 100.000 ατόμων και αψηφώντας την εθνικιστική οργή του Χίτλερ, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την διάρκεια των αγώνων, ο περισσότερος κόσμος συχνά επευφημούσε τον Αμερικανό και δεν δίσταζε να του ζητήσει αυτόγραφα όποτε τον συναντούσε! Εντυπωσιακή αντίθεση δημιουργεί και η εικόνα της απονομής των μεταλλίων, με τον Λονγκ να κρατά υψωμένο το δεξί του χέρι, ως γνήσιο ναζιστικό χαιρετισμό.
«Θέλει να έχει πολύ κουράγιο για να με συγχαίρει κάποιος μπροστά στον Χίτλερ», είπε ο Όουενς για τις στιγμές που ακολούθησαν το νικηφόρο άλμα. «Μπορείς να λιώσεις όλα τα μετάλλια και τα κύπελλα που έχω κερδίσει, αλλά δεν θα έφταναν με τίποτα στο να… κατασκευάσουν την 24 καρατίων φιλία που ένιωθα για τον Λονγκ εκείνη την στιγμή. Ο Χίτλερ θα πρέπει να τρελάθηκε όταν μας είδε αγκαλιασμένους. Το θλιβερό μέρος της ιστορίας είναι ότι δεν τον ξαναείδα ποτέ. Σκοτώθηκε στον Β’ Παγκόσμιο…», είπε συγκινημένος ο καλύτερος Αμερικανός αθλητής του στίβου για το πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Ωστόσο, όπως τόνισε, όταν γύρισε στη χώρα του, με τον ίδιο τρόπο που ο Χίλτερ δεν του έδωσε το χέρι, έτσι και ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν τον κάλεσε στον Λευκό Οίκο για να τον συγχαρεί. «Δεν μπορούσα να ζήσω όπου ήθελα, συνέχιζα να μπαίνω στο λεωφορείο από την πίσω πόρτα», δήλωσε ο Όουενς εκφράζοντας την απογοήτευση του για τις φυλετικές διακρίσεις που ίσχυαν ακόμα στην αμερικανική κοινωνία.
Όσον αφορά τους δυο αθλητές, η αλήθεια είναι ότι πέρα από τις συναντήσεις τους στο Βερολίνο κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, δεν βρέθηκαν ποτέ ξανά από κοντά, ωστόσο η αλληλογραφία δεν τους εμπόδισε να αναπτύξουν μια βαθιά φιλία, που θα έσβηνε στις 13 Ιουλίου του 1943, όταν ο 30χρονος πλέον Λονγκ υπέκυψε στα τραύματα του, ύστερα από τη μάχη του «Σαν Πιέτρο». Όπως και κάθε γεροδεμένος και υγιής Γερμανός, ο Λονγκ είχε σταλεί στο μέτωπο και συγκεκριμένα στην Σικελία, όπου έπεσε πολεμώντας ενάντια στους Συμμάχους.
Ευτυχώς για την ιστορία, είχε προλάβει να στείλει ένα τελευταίο γράμμα στον συνομήλικο του Όουενς, λίγο μετά την κήρυξη του πολέμου από την Αμερική στην Γερμανιά, στο οποίο μεταξύ άλλων έγραφε…
«Η καρδιά μου λέει ότι πιθανώς αυτό είναι το τελευταίο γράμμα που γράφω στη ζωή μου. Αν αποδειχθώ αληθινός, σε εκλιπαρώ για ένα πράγμα. Όταν τελειώσει ο πόλεμος πήγαινε να βρεις το γιο μου και πες του για τον πατέρα του. Μίλησε του για τον καιρό που ο πόλεμος δεν μας χώριζε και εξήγησέ του ότι τα πράγματα μπορεί να είναι διαφορετικά μεταξύ των αντρών αυτού του κόσμου.
Ο αδερφός σου, Λουζ»
Ο Όουενς έκανε πράξη την επιθυμία του φίλου του και μίλησε στον γιο του για την τόλμη που είχε ο πατέρας του να αγνοεί τα ψέματα της κυβέρνησής του για την δήθεν ανωτερότητα της φυλής του, την ικανότητα του να κοιτάει πίσω από το χρώμα του δέρματος του εκάστοτε συναθλητή του και την αδιαφορία του για τα «πιστεύω» των συνανθρώπων του. Επίσης ανέφερε την αθλητική αλληλεγγύη του Λονγκ, ο οποίος δεν έδινε σημασία στα μετάλλια και στον ανταγωνισμό αλλά στο ίδιο το άθλημα.
*Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου του Βερολίνου, το 1999, η εγγονή του Τζέσε Όουενς και ο γιος του Λουζ Λονγκ μαζί με τις οικογενειές τους, ήταν επίσημοι προσκεκλημένοι της IAAF και έλαβαν μετάλλια τιμής.
Του Φοίβου Παπαγεωργίου στο sport2310.gr με πληροφορίες από το espn.go.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου