Άπατρις : Απασχόληση και ανεργία στα χρόνια του φόβου

Αναδημοσίευση από τοίχο φίλου στο facebook

 

με αφορμή την σημερινή κάτι σαν απεργία και τους συνήθεις τρελούς του χωριού που κατέβηκαν στο δρόμο κυρίως για να τα έχουν καλά με τη συνείδηση τους, δημοσιεύω ένα σχετικά παλιό (αλλά πάντα επίκαιρο) κείμενο που είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα δρόμου Άπατρις τον Φεβρουάριο του 2011.

Απασχόληση και ανεργία στα χρόνια του φόβου

«Όποιος δουλεύει, δεν έχει χρόνο να βγάλει λεφτά. Το σίγουρο είναι πως τα πλούτη δεν γίνονται με τη δουλειά.»

(Λουίς Μπαριονουέβο. Πρώην συνδικαλιστής και μετέπειτα κυβερνητικός πολιτικός και ιδιοκτήτης ποδοσφαιρικής ομάδας της Α΄κατηγορίας της Αργεντινής.

Τα παραπάνω λόγια τα είπε κατά τη διάρκεια δείπνου με τραπεζίτες και μεγαλοεπιχειρηματίες στις 28/11/1990 στο Μπουένος Άιρες.)

Η ληστεία δεν παύει να είναι ληστεία επειδή γίνεται στο όνομα του νόμου, ή στο όνομα της αυτοκρατορίας. Η σκιά του φόβου καταδιώκει τον κόσμο, ο φόβος της απώλειας: Απώλεια της δουλειάς, απώλεια χρημάτων, απώλεια του επιούσιου, απώλεια… Δεν υπάρχει ξόρκι που να μπορεί να σε προστατέψει από την ξαφνική κατάρα της απώλειας. Ακόμη και ο πιο «πετυχημένος» άνθρωπος μπορεί να τα χάσει όλα από τη μια στιγμή στην άλλη και να γίνει ένας «αποτυχημένος», που δεν του αξίζει ούτε συγχώρηση ούτε συμπόνια. Δεν επιτρέπουν οι αγορές την «αποτυχία». Δεν «ευθύνεται» κανείς γι αυτήν παρά μόνο ο «αποτυχημένος».

Ο πανικός της απώλειας είναι πανανθρώπινος: «Αγαπητέ συνεργάτη, βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι οι υπηρεσίες σας δεν μας είναι πλέον απαραίτητες, λόγω της νέας πολιτικής μας για τις δαπάνες, η οποία μας αναγκάζει λόγω της οικονομικής κατάστασης σε μια επιτακτική επαναδιοργάνωση της επιχείρησής μας.»

Πάντα τα ίδια λόγια, αυτά που μπορούν να κάνουν τον καθένα να καταρρεύσει από τη μία στιγμή στην άλλη και ξαφνικά στα σαράντα του χρόνια να γίνει ένας «γέρος», ένας «άχρηστος», ένας «αποτυχημένος».

Ποιος δε ζει με το φόβο της ανεργίας; «Να μην είσαι αχάριστος» λένε. Ο υπάλληλος ή ο εργάτης που έχει δουλειά οφείλει να ευγνωμονεί την επιχείρηση που του κάνει τη χάρη να του βγάζει την ψυχή κάθε μέρα και να τον κάνει βορά της ρουτίνας: Δουλειά-σπίτι-τηλεόραση.

Το να βρει κανείς δουλειά σήμερα στα χρόνια του φόβου, ή να διατηρήσει αυτή που ήδη έχει, ακόμη και χωρίς εορταστικά δώρα, επιδόματα, διακοπές, χωρίς να πάρει ποτέ σύνταξη, έναντι μισθού πείνας ακόμη και σε αραιά διαστήματα γιορτάζεται σαν να πρόκειται για θρησκευτικό θαύμα. Το εργατικό δίκαιο ανάγεται στο να σε πληρώνουν ότι θέλουν, να σου επιβάλλουν ότι συνθήκες θέλουν, να δουλεύεις όσο θέλουν, και να ευχαριστείς, να ευχαριστείς κοιτώντας τα παπούτσια σου για την τύχη σου.

Αν σου αρέσει! «Ούτως ή άλλως στην ουρά περιμένουν πολλοί».

Μαθήματα κατά των βλαβερών συνηθειών

Η ιστορία κάνει ένα άλμα δύο αιώνων αλλά προς τα πίσω. Ο φόβος της ανεργίας επιτρέπει να καταργούνται ατιμωρητί τα έως τώρα γνωστά δικαιώματα των εργαζομένων. Οι συνεισφορές των εργοδοτών στα δώρα των Χριστουγέννων, του Πάσχα, τα επιδόματα αδείας, τα οικογενειακά επιδόματα, τις αποζημιώσεις λόγω απόλυσης αποτελούν πλέον ανεκτίμητα εκθέματα στα αρχαιολογικά μουσεία που δοξάζουν το παρελθόν.

Δεν το θυμάσαι ίσως αλλά θα στο θυμίσω. Τα δικαιώματα των εργαζομένων που ίσχυαν μέχρι πριν λίγο καιρό, ήταν καρπός ενός άλλου φόβου μιας άλλης εποχής: Του φόβου της οικονομικής εξουσίας απέναντι στους εργάτες της. Ήταν καρπός του φόβου των απεργιών, του φόβου της κοινωνικής επανάστασης που έμοιαζε να καιροφυλακτεί. Εκείνη όμως η φοβισμένη εξουσία, η εξουσία του χθες, είναι η ίδια που στις μέρες μας τρομοκρατεί τους εργαζομένους, ώστε να υποτάσσονται σε αυτήν. Έτσι γίνεται με τις κληρονομιές τα πρόσωπα αλλάζουν αλλά όχι και οι τίτλοι ιδιοκτησίας και τα χρυσόβουλα με τη διαχρονική σφραγίδα της αυτοκρατορίας.

Για δες όμως στις άκρες της νύχτας τις σκιές που έρχονται προς τα εμάς. Μπορεί να μη τις βλέπουμε όλοι αλλά αυτές είναι εκεί. Ξέρεις σε ποιους ανήκουν; Ανήκουν σ’ Εκείνους που πέθαναν στις διαδηλώσεις χτυπημένοι από τις σφαίρες, ζητώντας να μπορούν να βλέπουν το φως της μέρας όταν σχολούν από τη δουλειά τους. Σ’ εκείνους που κρεμάστηκαν με τη γροθιά υψωμένη διεκδικώντας το δικαίωμα στη ζωή και όχι στη σκλαβιά της πείνας ενός εργασιακού στρατοπέδου συγκέντρωσης αμειβόμενοι με ένα πιάτο χυλό. Έρχονται προς το μέρος μας από τα βάθη του παρελθόντος, όχι για να μας στοιχειώσουν αλλά για να μας θυμίσουν ότι όπως ακριβώς η αυτοκρατορία του χρήματος κληροδοτείται στους απογόνους της, έτσι ακριβώς κι εμείς κληρονομούμε τον καρπό του φόβου της.

Αυτόν τον καρπό που αν το φυτέψεις στο χώμα της ζωής, ζητά ολοένα και περισσότερο το λίπασμα της αξιοπρέπειας, και όσο ψηλώνει πάνω από το χώμα διεκδικεί όλο και περισσότερο το γαλάζιο του ουρανού ανάμεσα στο γκρίζο του τσιμέντου, τεντώνοντας τα κλαδιά του όλο και περισσότερο προς τις θαλπωρές ακτίνες της ελευθερίας.

Μην το ξεχάσεις πότε σου: Τα μάτια φτιάχτηκαν για να κοιτούν την ομορφιά και την απόλαυση και όχι για να αντανακλάται επάνω τους ο κόσμος των αντικειμένων. Χωρίς όνειρα και χωρίς πραγματικότητα είμαστε καταδικασμένοι στον κόσμο των εικόνων.

Όποιος δεν είναι γεμάτος από τις δικές του επιθυμίες δεν μπορεί να δώσει τίποτα.

Όποιος βαδίζει στο δρόμο του δούναι και λαβείν, προχωρά σιγά σιγά προς την ανία, την κούραση και το θάνατο.

Το να πίνουμε με ακόρεστη δίψα από το ποτήρι της ζωής είναι η καλύτερη εγγύηση ότι δεν θα στερέψει ποτέ.

Το να αγωνιστούμε εναντίον των δυναστών μας είναι αγώνας ενάντια στην απόλυτη εξημέρωση του κοπαδιού που κατευθύνεται προς την πόρτα του σφαγείου.

Firewater

mpalothia